Als ouders een schenking doen aan hun kinderen, doen ze dat het liefst zonder schenkbelasting en met zo veel mogelijk controle voor het geval ze het geld later toch nog nodig zouden hebben. Is de zgn. elastiekschenking dan een oplossing?
De bankgift
Even opfrissen. De populairste manier van schenken is de bankgift. De ouders schrijven geld of effecten over naar de rekening van de kinderen en maken hiervan een bewijs op. Dat kan via de twee klassieke aangetekende brieven of een pacte adjoint. Een bankgift moet niet geregistreerd worden, dus u betaalt ook geen schenkbelasting.
Nadeel. De bankgift heeft als nadeel dat de schenker nog drie jaar in leven moet blijven. Bovendien is een bankgift – zoals elke schenking trouwens – in principe onherroepelijk (art. 894 BW) . Of anders gezegd: ‘gegeven is gegeven’. Er kunnen wel bepaalde modaliteiten ingebouwd worden, maar zomaar terugkomen op de gift kan niet.
De (betere) elastiekschenking?
Nadelen omzeilen? Om deze nadelen van de bankgift op te vangen, wordt in de praktijk soms de techniek van de elastiekschenking toegepast.
De techniek. De ouders vragen aan bv. hun twee kinderen dat ze elk een afzonderlijke nieuwe rekening openen, waarop de ouders een volmacht krijgen. Hierna gaan de ouders op de rekening op naam van elk kind een bedrag storten van bv. € 50.000. De bedoeling is dat de rekening door de kinderen niet gebruikt wordt en dat het bedrag er dus gewoon blijft opstaan tot de ouders overlijden. Het geld staat dan nu al op naam van de kinderen en de ouders kunnen via de volmacht nog aan het geld als later blijkt dat ze toch nog geld nodig zouden hebben. Een schenking dus met als het ware een elastiek, vandaar ook soms “elastiekschenking” genoemd.
Sluitende techniek?
Fiscaal. Fiscaal gezien biedt deze techniek geen enkel voordeel want na de overschrijving moet de schenker toch nog drie jaar in leven blijven, opdat er geen erfbelasting verschuldigd zou zijn.
Juridisch. Bovendien kan men zich ook op juridisch vlak vragen stellen. Een schenking is immers onherroepelijk. Door de volmacht onmiddellijk aan de nieuwe rekening te koppelen kan opgeworpen worden dat het om een nietige schenking gaat. Op elk moment kunnen de ouders hun geld terugnemen en de schenking gewoon terugdraaien. Bovendien kan er later nog discussie ontstaan was het een lening, een schenking of een betaling?
Praktisch. De kinderen in ons voorbeeld kunnen de volmacht van de ouders op elk moment intrekken, zodat de ouders niet meer aan het geld kunnen. En wat als de kinderen het geld opdoen en de ouders dit achteraf vaststellen? Ook dan is het opzet van de ouders volledig onderuitgehaald !
De variant met de bankkaart
De variant. Hier gaan de ouders schenken (overschrijven) op de rekening van de kinderen, maar waarbij zij de bankkaart gekoppeld aan die rekening houden. Zo kunnen ze anoniem cash afhalen van de rekening via bancontact, als ze toch nog geld nodig zouden hebben.
Af te raden? Algemeen wordt aangenomen dat dit strijdig is met de onherroepelijkheid van de een schenking, want de ouders kunnen het geld op elk moment terugnemen. Bovendien kunnen de kinderen het geld van de rekening halen en/of de bankkaart laten blokkeren.
De zgn. elastiekschenking en de variant met de bankkaart lijken op het eerste gezicht misschien een beter alternatief voor de bankgift, maar zijn dat zowel fiscaal, juridisch als praktisch gezien niet. Bovendien bieden ze geen enkel voordeel t.o.v. de klassieke bankgift.
Denkt u aan planning, denk dan zeker aan de beleggingsverzekering - u kunt duidelijk en correct één of meerdere personen begunstigen, en fiscaal optimaliseren !